بارگذاری روف گاردن، بارگذاری بام سبز، وزن روف گاردن، بارگذاری روف گاردن در ایتبس

بارگذاری بام سبز ، بارگذاری روف گاردن، بارگذاری بام سبز، وزن روف گاردن، بارگذاری روف گاردن در ایتبس


اهمیت بارگذاری روف گاردن چیست

مالکان ساختمانهای شاخص سعی می کنند از عناصر معماری متمایز در پروژه خود بهره ببرند. روف گاردن از عناصر معماری پایدار است که بسیار مورد توجه ایشان قرار گرفته است. دانش بارگذاری روف گاردن از دو جنبه دارای اهمیت است؛ یکی از جنبه فنی و دیگری از جنبه اقتصادی.

در زمان طراحی بام سبز اگر بارگذاری روف گاردن به درستی صورت پذیرد موجب پیوستگی و شفافیت در نقشه های فنی سازه و  مدارک فنی سیستم تاسیسات ساختمان میشود. همچنین می تواند از رفت و برگشت های اضافه در حین ساخت ناشی از عدم رعایت صحیح اصول بارگذاری بام سبز جلوگیری نماید و به روند تهیه مدارک فنی پروژه سرعت بالایی ببخشد.

از جنبه اقتصادی، دقت و صحت بارگذاری بام سبز موجب کاهش هزینه های مربوط به سازه ساختمان می شود. همچنین تیم پشتیبانی پروژه می تواند با دقت خوب و به موقع متریال مورد نظر را خریداری نماید و از نوسانات ارزی در امان باشد.

درخصوص بارگذاری روف گاردن طی مدتی که در زمینه طراحی و اجرا روف گاردن، بام سبز و تراس گاردن فعالیت دارم، متوجه نقص و خلل اساسی درباره مقررات و ضوابط بارگذاری روف گاردن شدم.

تاکنون به کررات مهندسان طراح و محاسب سازه بسیاری از من سوالاتی درباره وزن روف گاردن، بار مرده روف گاردن و بار زنده وارد بر تراز کف بام سبز بر سازه ساختمان پرسیده اند. لذا بر آن شدم که طی مقاله فنی و کاربردی به توضیح بارهای محاسباتی روف گاردن یا بام سبز بپردازم.

بارگذاری روف گاردن طبق مبحث 6 مقررات ملی ساختمان

مبحث ششم مقررات ملی ساختمان ( بارهای وارد بر ساختمان ) بارهای وارد بر پشت بام را به سه دسته کلی « بار مرده روف گاردن»، « بار زنده روف گاردن» و « بار باد و زلزله در روف گاردن» طبقه بندی میکند.

1- بار مرده روف گاردن

بار وزن روف گاردن ناشی از مصالح بنایی و محوطه سازی، وزن اسکلت سازه در طبقه بام، تاسیسات زیر بنایی و سایر ادوات و تجهیزاتی که در طبقه روف گاردن در محل خود ثابت هستند را در بر میگیرد.

نقش طراحی و محوطه سازی بام سبز در وزن روف گاردن

در طراحی محوطه سازی روف گاردن باید سعی کنید تا حد امکان از طراحی های پیچیده و پرکار اجتناب شود. همچنین اجرا روف گاردن با متریال سنگین موجب بارگذاری خارج از عرف میشود.

علاوه بر این در محوطه سازی بام سبز حتما دقت شود تا از بارگذاری متمرکز در روف گاردن اجتناب شود. مثلا فلاور باکس با عمق خاک زیاد و در ابعاد کوچک.

استفاده از آبنما و استخر در روف گاردن بسیار خطرناک و با چالش هایی همراه است. دقت کنید که چگالی آب 1000 کیلوگرم بر مترمکعب است. حتما وجود استخر را از کارفرما و تیم طراحی معماری پروژه استعلام کنید و در بارگذاری روف گاردن در Etabs آنرا لحاظ کنید.

از چیدمان متمرکز فضای سبز در یک طرف محوطه روف گاردن بپرهیزید. زیرا بالانس و تعادل بارگذاری روف گاردن را به هم میزند.

همچنین وزن خاک مخصوص بام سبز، وزن گیاهان مناسب روف گاردن، آلاچیق، پرگولا و فلاور باکس چوبی و فلاور باکس فلزی بزرگ که پس از نصب جابجا نمیشوند در انواع بارگذاری بار مرده روف گاردن قرار میگیرند.

1-1- وزن خاک بام سبز

وزن خاک روف گاردن در حدود 1800 kg/m3 است. وزن مخصوص خاک روف گاردن در حالت اشباع به 2100 kg/m3 افزایش می یابد. در بام سبز به منظور سبک سازی بار وارده و از پرلیت، کوکوپیت، خاک برگ و … در ترکیبات خاک استفاده می کنند تا علاوه بر کاهش اندازه بارگذاری روف گاردن، سایر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک روف گاردن را نیز اصلاح کنند.

« استفاده از پرلیت، کوکوپیت، پیت ماس و ریز مغزی های NKP ( نیتروژن – پتاسیم – فسفر ) ضمن کاهش بار مرده روف گاردن و بالتبع آن کاهش هزینه های اجرایی، مواد مغذی گیاهان روف گاردن را نیز تامین کرده و عمق خاک مورد نیاز را کاهش میدهد.»

بدین ترتیب چگالی خاک مخصوص روف گاردن به 1300 kg/m3 رسیده ولی چگالی خاک مناسب روف گاردن در حالت اشباع به دلیل دانه بندی متخلخل بطور معنا داری افزایش یافته و به 1700 kg/m3 میرسد.

2-1- وزن گیاهان مناسب روف گاردن

بارگذاری پوشش گیاهی روف گاردن را بر اساس آیین نامه FLL Guideline 2008 ( آیین نامه طراحی روف گاردن و بام سبز ) که استاندارد آلمان در رابطه با ضوابط طراحی، اجرا و نگهداری روف گاردن است ارایه میدهم. ضوابط و قوانین آیین نامه FLL  یک منبع موثق و شناخته شده جهانی در اصول طراحی بام سبز است.

پارمترها و جداول ارایه شده در استاندارد طراحی روف گاردن آلمان، مبتنی بر آزمایشات دقیق بر روی گیاهان و خاک مناسب روف گاردن در طی سالیان دراز و بررسی پروژه های بام سبز اجرا شده در اروپا است.

تشریح کامل این استاندارد در این مقاله نمی گنجد و برای دسترسی به سایت رسمی آن، اینجا را کلیک کنید.

3-1- وزن لایه های روف گاردن

در اجرای روف گاردن به منظور عایق سازی کف و نیز ایجاد زهکش، از پوشش های متعددی استفاده میگردد که توضیح کامل آن ها در این مقاله نمیگنجد.

با توجه به ضخامت نازک هر یک از این لایه ها که بین 2 تا 3 میلیمتر ضخامت دارند میتوان از وزن آنها در مقایسه با وزن خاک در بارگذاری روف گاردن صرف نظر کرد.

 

بار مرده (kg/m2 )نوع پوشش گیاهی روف گاردن
10چمن و گلهای فصلی ( مانند بنفشه )
15 بوته گلهای چند ساله ( مانند زر )
30انواع درختچه تا ارتفاع 3 متر
40انواع درختان تا ارتفاع 6 متر
60انواع درختان تا ارتفاع 10 متر
150انواع درختان تا ارتفاع 15 متر

2- وزن بار زنده روف گاردن

بار زنده یک بارگذاری غیر دائمی است که در حین بهره برداری از ساختمان به آن وارد میشود. ( بند 1-1-5-6 مقررات ملی ساختمان )

برای بام هایی که محل اجتماع و ازدحام بوده و دارای کاربری خاصی نظیر روف گاردن، بام سبز یا تراس گاردن و باغچه پشت بام و … می باشند، می توان بارهای زنده یکنواخت آنها را طبق ضوابط بند 6-5-8  مبحث ششم مقررات ملی ساختمان کاهش داد.

در بام سبز، بار زنده به وزن افراد بازدید کننده و همچنین مبلمان روف گاردن نظیر انواع فلاور باکس فلزی، فلاور باکس چوبی، صندلی بالکن، نیمکت باغی، میز ناهارخوری و سایر تجهیزاتی که قابلیت جابجایی دارند تعلق میگیرد.

مطابق جدول 6-5-1 مقررات ملی ساختمان در بارگذاری بار زنده روف گاردن برای «بام های دارای باغچه و گلخانه » بار گسترده زنده معادل 500 kg/m2 لحاظ میگردد.

به نظر اینجانب عدد فوق برای وزن بار زنده بام سبز، عددی بسیار نامتعارف و بالا میباشد! برای مقایسه توجه کنید که بار زنده سالن رستوران ها و غذا خوری معادل این مقدار است. این در حالی است که برای بام ساختمان در حالت عادی در جدول فوق الذکر بار زنده معادل 150 kg/m2 میباشد!

افزایش قابل تامل 2/5 برابری بار زنده در صورت تبدیل بام به روف گاردن، تاثیر قابل توجهی بر تنش های وارد بر ستونها و تیرها داشته و اثر گذاری آن بر ابعاد تیر و ستونهای کل سازه و علیالخصوص طبقه بام سبز قابل تامل بوده و هزینه زیادی به مالک تحمیل می کند.

نقش مبلمان روف گاردن در بارگذاری روف گاردن

باید دقت کنید که مبلمان روف گاردن در سطح بام سبز بطور یکنواخت گسترده شود. این موضوع در هنگام طراحی محوطه سازی روف گاردن باید مدنظر تیم معماری پروژه قرار گیرد.

در تفکیک فضاها به کاربری ها توجه خاص گردد تا از تجمع افراد در یک بخش خاص از محوطه روف گاردن در زمان بهره برداری خودداری گردد.

از جانمایی و چیدمان انواع مبلمان فضای باز در یک محل از بام سبز و بطور موضعی خودداری نمایید تا برآیند نیروهای وارده بشکل بار گسترده بر سازه وارد شود.

3- وزن باران در بارگذاری روف گاردن

زهکشی بام سبز یک مساله مرتبط با معماری و تاسیسات مکانیکی است. بار های ناشی از باران طرح باید مدنظر قرار گیرد. تمام سیستم زهکش بام سبز باید مطابق با ضوابط مبحث 16 مقررات ملی و آیین نامه های معتبر بین المللی طراحی شود. ظرفیت زهکش های فرعی و اصلی باید با دقت محاسبه شود.

هرگاه امکان جمع شدن آب یا آب باران بر روی بام سبز پیش از رسیون و تخلیه از طریق زهکش فرعی وجود داشته باشد باید بار وزن آب را طبق بند 6-8-5 مبحث ششم مقررات ملی برآورد شود.

4- اثر باد در بارگذاری روف گاردن

اگر از تراکم زیاد درختان درسطح روف گاردن استفاده شود باید اثر آن در بارگذاری روف گاردن بعلت ایجاد سطح بادگیر و نیروهای آیرودینامیکی اضافی به سبب دگرگونی و تغییر جریان هوا در اطراف سازه به یکی از روش های بند 6-10-4 بررسی و اعمال شود.

5- اثر بار برف در روف گاردن

در شرایط برفی لازم است اثر انباشتگی بار برف طبق بند 6-7-10 و همچنین اثر ناپایداری برکه ای بار برف مطابق بند 6-7-13 در بارگذاری روف گاردن مورد توجه طراح سازه قرار گیرد و آنرا در نرم افزار etabs اعمال کند.

 

نکته: مطابق بند 6-3-3 مقررات ملی ساختمان با توجه به اینکه عموما گلدان های چوبی و فلاور باکس با عمق خاک حداقل 50 سانتیمتر برای کاشت درختچه ها در روف گاردن مورد استفاده قرار میگیرند و با توجه به وزن سنگین شان قابلیت جابجایی مکرر را ندارند از این رو بار وزن آنها را در گروه بار مرده لحاظ می کنیم.

بند 6-5-1-2 بار وزن گلدان های کوچک جابجا شونده را از نوع بارگذاری زنده تعیین کرده است.

.

5/5 - (26 امتیاز)

2 دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *